Het doet er eigenlijk niet toe wie je bent of waar je werkt maar soms heb je met iemand te maken die je helemaal niet mag doordat hij vervelend gedrag vertoont. Het lijkt wel alsof hij het op jou gemunt heeft. Als docent kun je er misschien wat vaker mee te maken hebben: dat vervelende gevoel van wrijving of openlijke vijandigheid in de klas. Het gaat zelden om de hele klas maar om een enkel individu. Dit kan zijn tol eisen, want het werken met zo'n persoon slurpt energie en vermindert je productiviteit. Het kan je van streek maken en als dat gevoel te lang blijft aanhouden, ben je zelfs geneigd om je baan op te zeggen. Als je weet hoe je ermee om kunt gaan om zo min mogelijk eronder te 'lijden', vermindert het je stress en ga je weer met plezier naar je werk toe. Ik ga in mijn verhaal uit van docent-student wisselwerking. Voor het gemak heb ik steeds de mannelijke vorm gebruikt, wat natuurlijk niet wil zeggen dat ik vrouwelijke studenten uitsluit.
Inzicht in de situatie
Allereerst moet je uitzoeken waar het gedrag van de andere persoon vandaan komt. Is het iemand die van zichzelf al niet erg co-operatief is, of is het gerichte pesterij? Misschien is een enkele sarcastische opmerking nog goed te praten, maar als het voortdurend gebeurt, is er meer aan de hand. Observeer ook het gedrag van die persoon en welke uitwerking het heeft op de rest van de klas. Belemmert het gedrag jouw manier van werken? Worden de andere studenten teveel afgeleid? Heeft het groepjesvorming tot gevolg?
Analyseer het 'Waarom'
Begin bij jezelf en vraag je eens af waarom je die persoon niet mag. Waaraan erger je je? Misschien hebben jullie tegengestelde karakters, of verschillende manieren van aanpak. Gek genoeg kan jouw ergernis ook veroorzaakt worden doordat die student je doet denken aan iemand anders waar je een hekel aan hebt. Je schrijft dan onbewust allerlei vervelende eigenschappen aan die student toe.
Als je aan buitenlandse studenten lesgeeft, moet je je misschien in hun cultuur verdiepen om te kijken of het gedrag misschien cultuurbepaald is.
Maar ook voor de studenten gelden dezelfde overwegingen van ergernis. Plaats jezelf in zijn positie. Misschien ergert hij zich blauw aan jou om precies dezelfde redenen.
Maar iemand kan natuurlijk ook gewoon een 'bully' zijn, die er plezier aan beleeft om jou en anderen van de wijs te brengen.
Ondanks dat je eigenlijk alleen maar negatieve trekjes ziet, heeft zo'n student natuurlijk ook zijn goede kanten. Welke karaktertrekken heb je flitsgewijs gezien die jou wel aanstaan maar niet tot uiting komen? Heb je gemerkt dat hij onder druk staat? Is er een vervelende thuissituatie? Heeft hij zich misschien een bepaalde rol toebedeeld, of opgelegd gekregen waar hij niet zonder gezichtsverlies uit kan stappen?
Praat het uit
Het is misschien geen aangenaam vooruitzicht, maar je zult toch een manier moeten vinden om het met hem uit te praten. Je moet erachter komen wat zijn standpunten zijn en wat hem motiveert of doet afhaken. Laat je tijdens zo'n gesprek niet leiden door de negatieve ervaringen die je met hem hebt gehad. Trek geen voorbarige conclusies maar ga onbevooroordeeld het gesprek aan.
Kies het goede moment voor een vertrouwelijk gesprek. Je kunt maar beter geen aparte afspraak maken maar hem gewoon na de les of in een pauze vragen om even te blijven.
Je kunt je erop voorbereiden door de volgende structuur aan te houden:
- Stel vast dat er spanning tussen jou en hem bestaat
- Beschrijf het gedrag dat de spanning veroorzaakt
- Noem een aantal specifieke voorbeelden
- Leg uit welke invloed het gedrag op jou uitoefent
- Vraag wat jullie samen eraan kunnen doen om tot een oplossing te komen.
Beheers je emoties
Antipathie en ergernis zijn erg sterke emoties. Het is belangrijk dat je tijdens het gesprek je kalmte bewaart. Luister naar je rationele 'ik' en laat het niet uitmonden in beschuldigingen over en weer. Luister goed wat de student zegt. Wees assertief, niet agressief. Onderdruk de negatieve gevoelens die in je op kunnen wellen. Als docent/coach wordt er van je verwacht dat je weloverwogen feedback geeft.
Hoewel zo'n gesprek een eye opener kan zijn, is het natuurlijk nog niet gezegd dat de problemen met die student de wereld uit zijn. Je hebt in ieder geval van jouw kant een poging gedaan om een oplossing te zoeken. Als laatste raadgeving zou ik zeggen: wees nooit bang om de confrontatie aan te gaan. Stap met je gebruikelijke zelfvertrouwen de klas in en laat je niet van de wijs brengen.
Images
www.averywealth.com
www.efinancialnews.com
Finie Couzijn
Geen opmerkingen:
Een reactie posten